Veganlar hayvansal kaynaklı gıdaların hiçbirini tüketmez. Ancak aslında vegan felsefesi daha öte bir anlayış.
Vegan beslenme; son yıllarda daha sık tercih edilen ve yer yer moda haline bile gelen bir beslenme tarzı. Kimi insanlar sağlık açısından; kimi kilo vermek için, kimi ise etik değerleri ön plana alarak vegan beslenmeyi tercih ediyor. Hatta veganlık bazıları için yaşam tarzına dönüşüyor. Peki, vegan beslenme nedir? Veganlar hangi gıdaları yer?
VEGAN NE DEMEK, NE ZAMAN ORTAYA ÇIKTI?
‘Vegan’ terimi ilk olarak 1944 yılında İngiltere’de Vegan Derneği kurucusu Donald Watson tarafından kullanılmaya başlandı. Veganlık en basit ifadeyle hayvansal kaynaklı bir gıda yememektir. Ancak aslında bu beslenme ile sınırlı değildir; bir yaşam tarzıdır. Veganlar, hayvansal kaynaklı hiçbir ürünü kullanmaz. Örneğin ipek, deri, kürk, yün ve sabun gibi ürünlerin onların hayatında yeri yoktur.
Veganlar ayrıca sirk, boğa güreşi, at yarışları gibi aktivitelere de karşı dururlar. Tüm bunların sebebi hayvanlara karşı olan duyarlılık ve sağlığa olan pozitif yansımalarıdır.
VEGAN BESLENME NASIL OLUR?
Vegan beslenmede hayvansal kaynaklı gıdaların hiçbiri tüketilmez. Veganlar; et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, yumurta, tereyağ, bal, balık, kümes hayvanları yemezler. Bunlar yerine bitkisel kaynaklı gıdalar tercih ederler. Nedir bunlar? Sebze ve meyveler, bulgur, pirinç gibi tahıllar, nohut, kuru fasülye benzeri baklagiller, fındık, badem gibi yağlı tohumlular, zeytinyağı gibi bitkisel yağlar ve yulaf, badem gibi besinlerden elde edilen bitkisel sütler.
VEGANLAR YETERLİ BESLENEBİLİYOR MU?
Veganların yeterli beslenip beslenmediği, gerekli gıdaları alıp almadığı hep merak konusudur. Vegan beslenme insanlar için gerekli besin kaynağını sağlayabilir mi? Yoksa veganlar vitamin gibi ilave besin desteklerine ihtiyaç duyar mı? Bu soruya ‘evet’ veya ‘hayır’ diye cevap vermek mümkün değil. Çünkü beslenme tamamen kişiye özel ve bu sorunun cevabı kişiden kişiye değişir. Bazı kimseler ilave besin desteklerine ihtiyaç duyarken bazıları tamamen vegan beslenerek hayatlarını sağlıklı bir şekilde sürdürebilir.
Sağlıklı beslenmenin anahtarı sebzeler .
DÜNYADA HER 100 KİŞİDEN BİRİ VEGAN
Dünya genelinde vegan beslenenlerin sayısı özellikle son 10 yılda önemli ölçüde arttı. Birleşmiş Milletler’in son tahminlerine göre Eylül 2020 itibariyle dünya nüfusu 7.8 milyar. Dünyadaki vegan sayısı ise 78 milyon. Yani dünya genelinde her 100 kişiden biri vegan. Bir araştırmaya göre Türkiye’de ise bu oran daha yüksek. 2019’da yapılan bir araştırma sonucunda nüfusun yüzde 5’inin vegan beslenmeyi tercih ettiği görülüyor. Ancak daha somut veri bulunmuyor.
VEGAN BESLENME NEDEN BU KADAR ARTTI?
Yapılan çalışmalar hayvansal gıdalar olmadan da yeterli beslenmenin mümkün olduğunu gösteriyor. Bazı uzmanlar bu gıdalar tüketilmediğinde kalp krizi riskinin daha düşük olduğunu söylüyor. Aynı zamanda bitkisel kaynaklı beslenme hayvansal kaynaklı beslenmeye oranla daha ekonomik. Bunun yanında etik değerler açısından vegan yaşam tarzını benimseyenler de var. Tüm bu sebepler dünya genelinde vegan beslenmeye olan ilgiyi arttırıyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
VEGAN LAHMACUN OLUR MU?
Hem mağazalardan hem de online olarak satış yapan vegan marketlerin sayısı her geçen gün artıyor. Günümüzde süt, yumurta, peynir gibi besinler haricinde hamburger, lahmacun gibi yemeklerin de vegan seçenekleri bulunuyor. Bu şekilde genişletilmiş ürün seçenekleri veganlar ve vegan olmayı düşünenlere kolaylık sağlıyor. Evet, kıymasız lahmacun yiyebilirsiniz.
VEGAN BESLENEN ÜNLÜ İSİMLER
Türk pop müziğinin önde gelen seslerinden Sertab Erener, başarılı oyuncu Güven Kıraç, ünlü sanatçı, şarkıcı ve aktivist Leman Sam, şarkıcı Ceylan Ertem, Avustralyalı aktör Liam Hemsworth, ikonik şarkıcı Beyoncé ve Amerikalı oyuncu ve komedyen Ellen DeGeneres da vegan beslenme tarzını benimseyen ünlü isimlerden…
