Fenerbahçe kadın futbol takımı kurdu... Türkiye’de ‘kadın’ ve ‘futbol’ kelimeleri ne zaman yan yana geldi? İzmir’de 6 kadın futbolcunun katıldığı ‘karma futbol maçı’ndan bugüne Türkiye'de kadın futbolunun öyküsü...
Kadın futbolunda Fenerbahçe-Galatasaray ilk maçı 7 Aralık 2021'de oynandı
Fenerbahçe-Galatasaray arasındaki ezeli rekabet artık kadınlar futbolunda yaşanıyor. 2021 yılında kadın futbol takımı kuran Fenerbahçe ile Galatasaray arasında ilk maç 7 Aralık 2021’de oynandı. Takımlar “şiddete hayır” sloganıyla ilk dostluk maçına çıkarken Fenerbahçe karşılaşmadan 7-0 galip ayrıldı. Peki, Türkiye’de kadın futbol ne zaman nasıl başladı? Kadınlar Futbol Ligi ne zaman başlıyor? Türkiye’de kadın futbolunun tarihçesini ayrıntılı haberimizde okuyabilirsiniz.
FUTBOL BİR ERKEK SPORU DEĞİL ARTIK
Futbol tüm dünyada milyonları peşinden sürükleyen bir spor dalı. Futbol denince akla ilk ‘erkek sporu’ olduğu gelir. Kadınların futbol maçlarına ilgi tüm dünyada giderek artıyor. Futbolun sadece erkeklerin tekelinde olmadığını ispat eden, ‘futbol herkesin sporudur’ diyen kadınlar da var. Peki, Türkiye’de kadın futbolu ne zaman nasıl başladı? Türkiye’de kadın futbolu ne durumda?
Türkiye’de futbolun tarihi 19. yüzyılın sonlarına kadar uzanıyor. Osmanlı Devleti’nde 1800’lerin sonunda futbol oynanmaya başlamıştı. Üç büyükler olarak bilinen Beşiktaş (1903) , Galatasaray (1905) ve Fenerbahçe’nin (1907) kuruluşları 1900’lerin başında olmuştu.
Türkiye’de ‘kadın’ ve ‘futbol’ kelimelerinin yan yana gelmesi 1950’lilerdedir. Bu yıllarda İzmir’de 6 kadın futbolcunun katıldığı bir ‘karma futbol maçı’na rastlıyoruz. Kadınlararası ilk futbol maçı ise 1954 yılında Mithatpaşa Stadı’nda “İzmir Kadınlar Futbol Takımı” ile “İstanbul Kadınlar Futbol Takımı” arasında oynandı.
Kadın futbolu henüz bu yıllarda yaygınlaşmamasına rağmen Türkiye 1969 yılında bir uluslararası kadın futbol müsabakasına ev sahipliği yaptı. “İtalya Kız Takımı” ve “Avrupa Karması Kız Takımı” arasında oynanan mücadele 1-1 sonuçlanırken Avrupa Karması’nın golünü tek Türk kadın futbolcu Afitap attı.
İLK KADIN TAKIMI 1969’DA KURULDU
Kınalıada Kız Futbol Takımı Türkiye’de kurulan ilk kadın futbol takımıdır. 1969’da kurulan takım daha sonra İstanbul Kız Futbol Takımı adını aldı. Ancak başka bir kadın futbol takımının olmaması sebebiyle genç erkek takımları ile maçlar yapmak zorunda kalırlar. 1973 yılında bu defa ‘Dostlukspor’ adını alır bu takım. Dostlukspor takımı şehir şehir gezerek yaptığı maçlar ile Türkiye’de kadın futbolunun yayılmasına yardım eder. Bu takım; İstanbul Deryaspor, İzmir Filizspor, Ankara Nazendespor gibi takımların kurulmasına öncülük eder.
Dostlukspor Türkiye’de kadın futbolunun yayılmasında önemli rol oynadı
1979 yılında Dostlukspor Kız Futbol takımı, Almanya Kadınlar Futbol Ligi şampiyonu ‘Bad Neuenahr’ ile İnönü Stadı’nda bir maç yapar. Bu maç hem Dostlukspor için hem de Türkiye için oynanan ilk uluslararası kadın futbol maçı olur.
1984’te ise İstanbul takımları arasında ilk kadınlararası futbol turnavası düzenlenmiş ve turnuvanın şampiyonu Dostlukspor olmuştur.
KADINLAR LİGİ 1994’TE BAŞLADI
Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) 1985 yılında Kadınlar Ligi kurma adımları atar. Ancak kadın futbol takımlarının sayıca az ve ‘yeterli kalitede’ bulunmaması sebebiyle lig kurulmaz. Kadınların ‘futbolda eşitlik’ mücadelesi bir süre daha devam eder. Ardından TFF tekrar Kadınlar Ligi için girişimlerde bulunarak 2 Nisan 1994 tarihinde lige start verir.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
FIFA’dan kadın futbolculara doğum ve maaş koruması
Kadın kulüpleri temsilcileri kadınsız toplandı
TÜRK KADIN MİLLİ TAKIMI İÇİN İLK ADIMLAR
‘Dinarsu’ takımı ligin ilk şampiyonudur; dört sene üst üste şampiyonluğa adını yazdırır. 1995 yılında ise Kadın Milli Takımı kurulur. Milli Takım’a 9 futbolcu veren Dinarsu, ‘TFF’nin ilgisizliği’ sebebiyle 1997’de ligden çekilir. Verdiği mücadelenin karşılığını alamayan; destek göremeyen kadın futbolcuların kulüpleri arka arkaya kapanmaya başlar. Bu sebeple 2003-2006 seneleri arasında lige ara verilir.
Ligin kapatıldığı süreçte ise U17 ve U18 genç kızlar turnuvaları düzenlenir. Yeni kulüplerin de kurulmaya başlamasıyla 2006-2007 sezonuyla lig tekrar faaliyete başlar. 14 takımın katılımıyla başlayan TFF Kadınlar 1. Ligi o tarihten bugüne takım sayıları artarak devam eder. 2015-2016 sezonunda ise 1. 2. ve 3. ligler kurulur.
Türkiye A Milli kadın futbol takımı Hollanda ile karşılaştı
Kadınlar 1. Liginde 2006-07 ve 2017-18 sezonu arasında Gazi Üniversitesi 3 kez, Ataşehir Belediyespor 3 kez, Trabzonspor (2011’de kapatıldı) 1 kez, Konak Belediyespor ise 5 kez şampiyonluk sevinci yaşadı.
2018-19 sezonunu şampiyonu ise Beşiktaş’tır. 2019-20 sezonunda ise Covid-19 pandemisi sebebiyle şampiyon belirlenememiş ancak son puan durumuna göre ALG Spor Kulübü lider olduğu için Şampiyonlar Ligi’nde ülkemizi temsil etme hakkı verildi.
ÜÇ BÜYÜKLERİN KADIN TAKIMI VAR MI?
Üç büyük İstanbul takımı arasından sadece Beşiktaş’ın kadın futbol şubesi aktif. 2014 yılında faaliyete başlayan takım, 2014-15 sezonunda Kadınlar 3. Ligi’nde mücadele ederek sezon sonunda üst lige çıkmaya hak kazanır. 2015-16 sezonunda Kadınlar 2. Ligi’ni namağlup şampiyon tamamlayarak 1. Lig’e çıkar. 1. Lig’de oynadığı 2016-17 ve 2017-18 sezonlarında şampiyonluğa çok yaklaşır fakat ligi ikincilikle bitirir. Beşiktaş 2018-19 sezonunda ilk şampiyonluğuna ulaşır. Bu durum Türkiye’de kadın futbolunun daha fazla insana duyurulmasında etkili olur.
Beşiktaş’ın kadın futbol takımı
ERKEK-KADIN FUTBOLUNDA EŞİTLİK TARTIŞMASI
Sporun birçok dalında olduğu gibi futbolda da kadın-erkek eşitliği tartışması yaşanıyor. Türkiye’de kadın futbolu her zaman erkeklerin çok gerisinde kaldı. Seyirci sayısından maaşlara, ekipmanlardan sahalara kadar hep daha az imkanlara sahip oldu, kadınlar.
Aynı durum birçok ülkede de yaşanıyor. İspanya’da kadın futbolcuların haklarını belirlemek için işçi sözleşmesi imzalandı. Kadın futbolcuların yıllık ücretlerinde artışa gidildi ve hastalandıklarında, sakatlandıklarında ya da hamile kaldıklarında maaşlarını almaya devam edebilecekler. ABD’de ise kadın milli takım oyuncuları ‘eşit ücret’ davasını kaybetti, ancak temyize başvurdular.
ATLETICO MADRID VE BEŞİKTAŞ ‘BEN VARIM’ DEDİ
7 Mart 2020 tarihinde kadınlar günü vesilesi ile düzenlenen Vodafone Kupası’nda Beşiktaş ve dünyanın en önemli takımlarından Atletico Madrid karşı karşıya geldi. Maçı 33 bin kişi maçı stadyumdan takip etti.
Türkiye’nin ilk FIFA kokartlı kadın hakemi olan Lale Orta, Kadınlar UEFA Kupası final maçını yönetti
KADIN FUTBOLUNUN SEMBOL İSMİ: LALE ORTA
Lale Orta Türkiye’de kadın futbolu denince akla gelen ilk isimdir. Futbol hayatına 1976 yılında Türkiye’nin ilk kadın futbol takımı olan Dostlukspor’da kaleci ve kaptan olarak başlayan Lale Orta, tüm kadınlara istediklerini başarabilecekleri konusunda önemli bir rol model. TFF’nin açmış olduğu kurslardan aldığı eğitim ile Türkiye’nin profesyonel liglerinde antrenörlük ve teknik direktörlük yapabilen ilk kadın futbol antrenörüdür. 30 kişilik antrenörlük kursuna bir erkeğin yerine sonradan dahil olmuş ve 29 erkeği geride bırakarak kursu birincilikle tamamlamıştır.
Fotoğraf: Sena Gökçe
1986-2005 yılları arasında profesyonel ve amatör olarak yaklaşık bin 500 maçta hakemlik yapmıştır. Türkiye’de profesyonel liglerde maç yöneten ilk kadındır. Profesyonel Birinci Lig seviyesinde Avrupa’da hakemlik yapan ilk kadın olma unvanı da kendisine aittir. “Dünyanın ilk FIFA kokartlı hakemleri” listesine de adını yazdırmayı başardı. Türkiye’nin ilk FIFA kokartlı kadın hakemi olan Lale Orta, 21 Mayıs 2005 tarihinde UEFA Kupası Kadınlar final maçını yönetir.
Hey, @SportsCenter, check out this ankle-breaking move and top 90 canon from our Turkish international Ece Turkoglu in our win tonight. pic.twitter.com/4m36U8fJCj
— ODU Women's Soccer (@ODUWomensSoccer) August 26, 2019
KADIN FUTBOL LİGİ NE ZAMAN BAŞLIYOR?
Kadın Futbol Ligi aslında 1993-94 sezonunda başladı. Ancak lige 2003-2006 yılları arasında ara verildi. Kadın Futbol Ligi 2006-07 sezonuyla birlikte tekrar start verdi. 2021-2022 sezonu itibari ile Kadınlar Süper Ligi kurulmuş ve lig yeni adını aldı. Asıl önemlisi 2021 yılında Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor’un kadın futbol takımı kurması oldu. Artık kadın fubol liginin daha çekişmeli olması ve daha fazla seyirciye hitap etmesi bekleniyor.
Maç sonucu: Galatasaray 0-7 Fenerbahçe pic.twitter.com/NwRAgnTmMq
— Fenerbahçe Kadın Futbol Takımı (@kadinfutbolfb) December 7, 2021
ABD’DE BİR TÜRK KADIN FUTBOLCU
Karadeniz Ereğli Belediyespor’un altyapısından yetişen Ece Türkoğlu 2019 yılında ABD Kolej Ligi ekiplerinden Old Dominion Üniversitesi’nin kadın futbol takımına transfer oldu. Burada hem eğitimine hem de futbol kariyerine devam eden Türkoğlu, ilk maçında attığı müthiş gol ile futbolseverlere şölen tadında bir gol izletmişti. O da Amerika’dan bizleri selamlıyor ve ekliyor: “Kadın isterse her şeyi yapar.” (Sena Gökçe)
