ANKARA – Mülteciler, sığınmacılar, yasadışı göçmenler, insan ticareti mağdurları… Yeni bir hayat umuduyla yollara düşen yüz binlerce insanın yolu her yıl Türkiye’den geçiyor. Avrupa ve Akdeniz’e çıkış kapısı olarak görülen Türkiye, bulunduğu hayatı terk edenlerin yolunun ‘bir şekilde’ düştüğü ilk ülkelerden biri. Suriye’deki iç savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan 4 milyona yakın göçmen ‘geçici koruma kapsamında’ bulunuyor. 81 il boyunca dağılan Suriyelileri son yıllarda özellikle Afganistan, Pakistan, Filistin, Somali, Myanmar, Gürcistan, İran, Irak gibi ülkelerden gelen göçmenler takip ediyor. Düzensiz göçmenler en çok Van, Ağrı, Erzurum, Muğla, Aydın, İzmir, Çanakkale, Edirne, Tekirdağ ve İstanbul’da yakalanıyor. Şanlıurfa, Hatay, Adana, Mersin, Ankara, Gaziantep gibi iller de yine göçmenlerin yoğun olarak bulunduğu iller.
Grafik: Selim Şimşiroğlu, Kaynak: Kaynak: Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, Mülteciler Derneği
2019 YILINDA 454 BİN YENİ GÖÇMEN GELDİ
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü verilerine göre Türkiye’de 5.1 milyon göçmen bulunuyor. Kaçakçı statüsünde bulunan 8996 göçmen 2019 yılında Türkiye’ye geldi, 2020’de ise şu ana kadar 878 kişi yakalandı. Bu sayı 2018’de 6278’di. 2019 yılında yakalanan ‘düzensiz göçmen’ sayısı ise 454.662 kişi olarak kayıtlara geçti. 19.02.2020 tarihi itibariyle Türkiye’ye giriş yapan düzensiz göçmen sayısı 33 bin 238 olarak kayıtlara geçti.
AFGANİSTAN VE PAKİSTAN’DAN İKİ YILDA 420 BİN KİŞİ GELDİ
Düzensiz göçmenlerin uyruklarına bakıldığında ise 2019 yılında Afganistan’dan gelenlerde bir patlama olduğu görülüyor. 2018 yılında 100.841 düzensiz Afganistan vatandaşı Türkiye’ye giriş yaparken 2019 yılına gelindiğinde 201.437’ye ulaştı. 2020 yılında şu ana kadar 12.109 Afgan uyruklu Türkiye’ye giriş yaptı. Türkiye’deki Afgan uyruklu göçmen sayısının yarım milyona yakın olduğu tahmin ediliyor. 2019 yılında Pakistan’dan 71.645 kişi, Suriye’den 55.236, Irak’tan 12.097, Filistin’den 12.210 kişi Türkiye’ye geldi. Çoğunluğu Orta Asya’daki Türki cumhuriyetlerden olmak üzere 90.613 kişi de yine 2019 yılında Türkiye’ye geldi.
VE SURİYELİLER… 3 MİLYON 585 BİN KİŞİ
İç savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan ve geçici koruma altında kayıtlı 3 milyon 585 bin 209 Suriyeli bulunuyor. Bu kişilerin 1 milyon 660 bin 581’ini (%46,31) 0-18 yaş arası çocuklar oluşturuyor. 0-18 yaş arası çocukların ve kadınların toplam sayısı ise 2 milyon 521 bin 416 kişi. Yaş tablosuna göre kayıtlı Suriyelilerin yaş ortalaması 21,66. Türkiye nüfusunun 31 Aralık 2019 verilerine göre yaş ortalaması ise 32,4.
EN ÇOK İSTANBUL’DA EN AZ BAYBURT’TA
14 Şubat 2020 tarihi itibarıyla şehirlerde yaşayan Suriyeli sayısı 3 milyon 521 bin 303 kişi oldu. Şehirlerde yaşayan Suriyeli sayısı geçen aya göre 13 bin 580 kişi arttı. Suriyelilerin yüzde 98,24’ü şehirlerde yaşıyor. Suriyelilerin hangi şehirde yaşayacağına Göç İdaresi karar veriyor. İstanbul başta olmak üzere bazı büyük şehirler Suriyeli alımına kapalı. Göç İdaresinin 14 Şubat 2020 tarihli verilerine göre En çok Suriyeli barındıran şehir 484 bin 995 kişi ile İstanbul olurken, Suriyelilerin en az olduğu şehir ise 24 kişi ile Bayburt. Bayburt’u 37 kişi ile Artvin, 44 kişi ile Tunceli takip ediyor.
TÜRKİYE’DE DOĞAN SURİYELİ BEBEK SAYISI 450 BİN
İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Türk vatandaşlığı verilen Suriyeli sayısı 110 bin olarak açıklandı. Bu kişilerin 53 bini yetişkin, 57 bini ise çocuklardan oluşuyor. (30 Aralık 2019 tarihi itibarıyla) İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 19 Eylül 2019 tarihinde yaptığı açıklamada, Türkiye’de doğan Suriyeli bebek sayısının 450 bin civarında olduğu belirtti. İçişleri Bakanlığı’nın 4 Aralık 2019 tarihinde yaptığı açıklamada, ülkesine dönen Suriyeli sayısının 369 bı̇n 690 olduğunu belirtti.
ÇALIŞMA İZNİ VERİLEN SURİYELİ SAYISI
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 31 Mart 2019 tarihinde yapılan açıklamaya göre Türkiye’de çalışma izni verilen Suriyeli sayısının 31 bin 185 kişi olduğu belirtildi.
EN AZ BİR ORTAĞI SURİYELİ OLAN ŞİRKET SAYISI
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre 26 Şubat 2019 tarihi itibarıyla en az bir ortağı Suriye uyruklu olan şirket sayısının 15 bin 159 olduğu belirtildi.
Kaynak: Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, Mülteciler Derneği
