Türkiye’de sosyal medya mecralarının kapatılması bir kez daha gündeme gelmişken bu yasakları delme adına kullanılan VPN’ler de konuşulmaya başlandı. Peki hangi VPN’ler güvenilir, hangileri kullanıcı bilgilerini paylaşıyor, hangileri hiçbir bilgi paylaşmıyor?
Twitter’a hikaye özelliği geldi: Fleets
ANKARA – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, sosyal medyayı kapatmak ve kontrol altına almak istediğine ilişkin sözleri hem siyasetin hem de ‘sanal dünyanın’ birinci gündeme maddesi haline geldi. ‘Sosyal medyanın bir düzene sokulmasının’ şart olduğunu söyleyen Erdoğan, “Niçin YouTube, Twitter, Netflix gibi sosyal medyalara karşı olduğumuzu anlıyor musunuz? Bu millete, bu ülkeye bu tür mecralar yakışmıyor. Biz bunları parlamentomuza getirip, bu tür sosyal medya mecralarının kaldırılmasını, kontrol edilmesini istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Bu arada Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ve ailesine sosyal medya üzerinden hakaret eden 11 kişiyse gözaltına alındı. Tepki çeken hakareti yaptığı iddia edilen bir kişiyse çıkarıldığı mahkemece tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Erdoğan’ın sözleri en çok da kısıtlamaya veya ‘tamamen kapatma’ getirilmek istenen sosyal medyada tepkilere neden oldu. Bunun üzerine Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan bir açıklama yapıldı. Açıklamada, Erdoğan’ın sözlerinin çarpıtıldığı kaydedilerek, “Cumhurbaşkanımızın bu yaklaşımını baskıcı ve yasakçı bir kalıp içerisinde sunma çabaları beyhudedir. Düzenlemelerin ve kontrollerin hukuk devleti ilkesi içerisinde yapılacağını da özellikle vurgulamıştır” denildi.
Ancak, bu açıklama tepkileri azaltmaya yetmedi. Özgür platformların kapatılma tehdidini kabul edilemez bulan muhalefet partilerinin liderleri art arda yaptıkları paylaşımlarla Erdoğan’a tepki gösterdi. En çok ilgiyi ise İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’le CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu arasındaki ‘mention’laşma (birbirlerine yanıt verme) dikkatleri çekti. Erdoğan, muhalefet liderleri Akşener, Kılıçdaroğlu ve Buldan’ın Netflix dizileri üzerinden gönderme yaptığı tweetlere, “Onlar dizi izleyip film çeviredursun, biz hizmet edip tarih yazmaya devam edeceğiz” yanıtını verdi.
Erdoğan’ın açıklamaları, ona gelen tepkiler, sosyal medyada kopan fırtına tepki derken en dikkat çekici tavır ise MHP Lideri Devlet Bahçeli’den geldi. Bahçeli, Meclis’te kanunu düzenleme yapılana kadar sosyal medya hesaplarını askıya aldığını duyurdu. Başta Genel Başkan Yardımcıları olmak üzere MHP’lileri hesaplarını askıya alarak platformu terk etmeye başladı. MHP’lilerin verdiği bilgilere göre, tüm teşkilat mensupları Bahçeli’yi takip ederek sosyal medya hesaplarını askıya alacak.
Sosyal medya mecralarının kapatılması durumunda kullanıcıların başvuracağı en bilindik yöntemlerden biri VPN hizmetleri. Türkiye bu yönteme oldukça tanıdık. Daha önce de benzer şekilde kısıtlanan sosyal medya platformlarına VPN’ler aracılığıyla ulaşabildi insanlar. Türkiye’nin bilindik bazı VPN hizmetlerini yasakladığı, hatta bu hizmeti sağlayan sunuculardan kullanıcıların kimlik bilgilerini alabildiği biliniyor. Bu durumda insanların kafasında ‘güvenli sosyal medya’ için ‘güvenli VPN’ arayışları da gündeme geliyor.
İnternet güvenliği üzerine çalışmalar yürüten ve geniş bir takipçi kitlesi bulunan “Zet Lorento”, güvenilir VPN hizmetleri için bir tablo hazırladı. Güvenilir, güvenilir olmayan, bilgileri devletlere veren vermeyen VPN’lerle ilgili bilgiler verdi.
“Zet Lorento”ya göre VPN kullanılacaksa, şunlar kesinlikle yapılmamalı:
“Bilmediğiniz VPN hizmetlerini kullanmayın. Ücretsiz VPN hizmetlerini kullanmayın. Hız, sunucu sayısı, kayıt tutup tutmadığı gibi konuları araştırmadan kullanmayın. Veri paylaşıp paylaşmadığını iyice araştırın.”
Sosyal medya kullanıcılarının sadece DNS ve VPN hizmetlerine bağlı kalmaması gerektiğini ifade eden “Zet Lorento”, “Sosyal medya engellemeleri konuşulurken bilgilenelim. Sadece DNS ve VPN hizmetlerine bağlı kalmayın. Google’ın başlatmış olduğu bir servisten bahsedelim. İsmi #Uproxy. Yurtdışında tanıdığı olanlar karşılıklı olarak Uproxy kurup, eşleşerek internete engelsiz erişebilir” diyor.
“Zet Lorento”, devletlerle kullanıcı bilgilerini paylaşan ve paylaşmayan VPN’lerle ilgili de şu bilgileri veriyor:
“Sosyal medyanın kapatılması konuşulurken hatırlatma: Ülkeler tarafından mahkeme emri gidince mail adresinizi paylaşan VPN hizmetleri: Torguard, PIA, Anonymizer Ülkeler tarafından mahkeme emri giderse hiçbir bilgi vermeyen bazı VPN hizmetleri: AirVPN, MullvadVPN, TrustZoneVPN.”
