Chris Hondros, 41 yaşında bombalı bir saldırı sonrası yaşamını yitirdiğinde hafızalardan kolay kolay silinmeyecek fotoğraflar bırakmıştı geride. Hondros’u doğum gününde, ölümünün onuncu yılında hatırlıyoruz.
Seçimlerin ardından Amerika gündemi kısmen normal akışına dönüyor. Geçtiğimiz yıl yaşanan George Floyd protestoları, seçim kampanyaları ve koronavirüs salgınıyla ilgili birçok haberde birlikte çalıştığımız foto muhabiri arkadaşlarla sabah kahvesi için bir araya geldiğimizde Chris Hondros’ın sohbetimizin ana konularından biri olacağından habersizdik.
14 Mart, Chris Hondros’ın doğum günü. Kısa yaşamına sığdırdığı sıra dışı bir kariyerle bu dünyaya veda eden Hondros, 20 Nisan 2011’de Libya’nın Misrata şehrindeki bir bombardımanda 41 yaşında hayatını kaybetmişti. Aynı saldırıda İngiliz foto muhabir Tim Hetherington yaşamını yitiren bir diğer isimdi.
Hondros ile ilk karşılaşmamız 2003 yılında Pakistan’ın Peşaver şehrindeydi. Aslında yan yana çalışmamıza rağmen Chris’le hiçbir zaman merhabamız olmadı. Tanıyan herkesin şen şakrak diye tanımladığı Hondros ile Irak, Amerika ve Haiti’de de aynı ortam ve aynı zaman dilimlerinde bulunduk. Bugün arşivime baktığımda çektiğim bir fotoğraf karesine girdiğini görüyorum.
Chris Hondros çektiği yüzlerce sembol fotoğrafla hâlâ hafızalardaki yerini koruyor. Bugün milyonlarca insanı derinden etkilemiş iki tarihi fotoğrafı hatırlatarak aramızdan 10 yıl önce ayrılan bu önemli yeteneği anıyoruz.
2005’te Irak’ın Telafer şehrinde çektiği fotoğraf Amerikan kamuoyunda Irak savaşının sorgulanmasında bir mihenk taşı olmuştu. Getty Images Ajansı adına muhabir olarak görev yaparken, askerlerin sivil bir araca ateş açması sonucu ortaya çıkan durumu fotoğraflayan Hondros’ın bu olaydan sonra Amerika ordusu ile çalışması yasaklanmıştı. Çektiği fotoğrafta ailesini kaybeden ve kanlar içinde çığlık atan kırmız güllü bir kıyafet içinde bir kız çocuğu görülüyordu. Fotoğraf sayısız gazeteye manşet olmuş ve Hondros’a 2006 yılında Dünya Basın Fotoğrafı ödülünü kazandırmıştı. Hondros’un bir diğer ikonik fotoğrafı Liberya iç savaşı sırasında elindeki roket atarı ateşledikten sonra sevinç çığlığı atan genç bir savaşçının fotoğrafıydı. Bu fotoğraf da Hondros’a 2004 yılı Dünya Basın Fotoğrafı ödülünü kazandırdı.
Hondros’un 2006 yılında çektiği ödüllü fotoğraf.
Çektiği fotoğraflara dair çoğumuzun bilmediği detayları ise 2017 yılında yayınlanan ve Hondros’ın çocukluk arkadaşı Greg Campbell tarafından yapılan belgeselden öğreniyoruz. 2004 yılında kendisine ödül kazandıran fotoğraftaki kahramanla bir süre sonra yüz yüze tanışan Chris Hondros’ın 14 yaşında bir çocuk asker olarak savaşmaya başlayan Liberyalı Joseph Duo’nun yeniden eğitimine devam etmesini sağladığını tüm masraflarını üstlenmesi gibi.
Çoğu insanın 100 yılda yaşayacağı tecrübeyi 41 yıla sığdıran Chris Hondors belgeseli halen Netflix’te yayında. Bir buçuk saatlik belgesel Hondros’ın gazetecilik kariyerine lise gazetesinde birlikte çalışmaya başladığı ve en iyi arkadaşı olan gazeteci Greg Campbell tarafından yapılmış.
Bir kahve sohbetimizin sonuna doğru bir dönem LA Times’ta çalışmış Hide Tereda, Hondros’ın kendisine okulda mentörlük yaptığını hatırlatarak şöyle dedi: “Chris ile yolunuzun kesişmesi muazzam. Üzüldüğüm tek şey, keşke birbirimizi daha iyi tanımış olsaydık. Chris bu dünyaya veda etmesine rağmen hâlâ insanları bir araya getiriyor. İşte Chris böyle biriydi.”
Chris Hondros’ın hâlâ yayında olan web sayfasına chrishondros.com adresinden ulaşılabilir.
