Kadın pedleri için alınan vergiler sosyal medya kullanıcıları tarafından eleştiri yağmuruna tutuldu. Kadınlar, temel ihtiyaç ürünü olan pedlerin daha uygun fiyatta satılması veya ücretsiz dağıtılması talebinde bulundu.
Türkiye’de resmi verilere göre kadın pedinin fiyatı son bir senede yüzde 58 zamlandı. Kadın pedinde vergi oranı yüzde 18. Kadınlar bunun temel bir ihtiyaç olduğunu vurgulayarak verginin kaldırını istiyor. Dünyada birçok ülke son yıllarda kadın pedinde vergiyi sıfırladı. Peki, “tampon vergisi” olarak da bilinen hijyenik kadın pedindeki vergi oranı diğer ülkelerde kaç? Hangi ülkeler kadın pedinde vergiyi kaldırdı?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2021 yılında hijyenik kadın bağında yıllık enflasyon yüzde 58 oldu. TÜİK’e göre Türkiye’de 2020 yılında nüfusun yüzde 11’i yoksulluk sınırı altında yaşıyor. Bu hanelerdeki kadın ve kız çocuklarının hemen hepsinin ped ihtiyacını karşılayamıyor.
PED FİYATLARINA SOSYAL MEDYADAN TEPKİ YAĞDI
Türkiye’de yıllık yüzde 36’yı aşan enflasyondan hijyen ürünleri de nasibini aldı. Kadın pedlerine son aylarda ardı ardına zamlar geldi. Kadınlar hem artan fiyatlara hem de vergi alınmasına tepkili. Binlerce kadın sosyal medyada “tampon vergisi”nin kaldırılmasını talep ediyor.
‘REGL ÜRÜNLERİ LÜKS DEĞIL , İHTİYAÇTIR ‘
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPAO) Türkiye ofisi Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Regl ürünleri lüks değil, ihtiyaçtır. Türkiye’de bu ürünlere yüzde 18 KDV uygulanıyor. Son fiyat artışıyla bu temel ihtiyaç özellikle kırılgan gruplar için tamamen erişilmez hale geldi. Bu konuda acilen adım atılmalı ve regl ürünleri herkes için erişilebilir olmalı” ifadelerini kullandı.
Bir başka sosyal medyaya kullanıcısı, “Temizlik imandandır ama hijyen ürünlerine, kadın pedine, çocuk bezine yüzde 18 vergi uygulanıyor. Sorsan biz müslüman bir ülkeyiz” diye yazdı.
Tabi ki alkol ve sigara zammı kabul edilir değil. Köprüler, elektrik, doğalgaz zammı da kabul edilir değil. Fakat kadın pedi, çocuk bezi, çocuk mamasında %18 KDV alınıyor çok uzun zamandır ama hep söylüyorum beni rahatsız etmiyorsa konuşmam zihniyetiyle bir adım ilerleyemeyiz..
— Gülsüm Ketenoğlu (@GulsumKetenoglu) January 4, 2022
Kadın pedi lüks tüketim değil, ekmek gibi temel bir ihtiyaçtır.
Bu nedenle ya KDV % 1'e indirilmeli ya da Aile Hekimliklerince kadınlara ücretsiz verilmelidir. 👍🙂https://t.co/IbdTypUlKf— Gizem Akel (@GizemAkel5) January 6, 2022
Kadın pedi , almak zorundasın ve sürekli zam geliyor 10 tane pede 13-14 TL veriyorsun ve tek paket de doğal olarak yetmiyor mecburen 2-3 paket alıyorsun. Her ay zam üstüne zam yiyor.
— Ekijo (@ekijo97) April 21, 2021
Bir diğer Twitter kullanıcısı ise, “Ped kullanmak lüks değil biyolojik yapımızın getirisi olarak kullandığımız bir ihtiyaçtır. Ancak her kadın yüksek vergi nedeniyle fahiş fiyatlara satılan pedi alamıyor. Bu zorunlu olarak geçirdiğimiz dönemde bile ekonomiden yakınıyoruz bakalım sonumuz ne olacak?” sözleri ile ped fiyatlarındaki artışı ve vergi oranını eleştirdi.
KADIN PEDİNDE VERGİ ORANI HANGİ ÜLKEDE NE KADAR?
Giderek artan fiyatlar sebebiyle Türkiye’de kadınların özel hijyen ürünlerine erişimi zor hale geldi ancak pedler için uygulanan vergi oranı yüzde 18’de sabit kaldı. Diğer ülkelerde “tampon vergisi” oranı yüzde 6 ile yüzde 27 arasında değişiyor. Ancak en az 15 ülke son dönemde vergiyi kaldırdı.
Menstrual Health Hub ve Statista’nın verisine göre Macaristan yüzde 27 ile kadın pedlerine yönelik en yüksek vergiyi uygulayan ülke. Macaristan’ı yüzde 25’le İsveç ve Norveç, yüzde 24’le Finlandiya ve İzlanda yüzde 23’le Yunanistan takip etti.
Kadın pedleri için en az vergi uygulayan ülkeler ise yüzde 6 ile Fransa ve Belçika oldu. İki ülkeyi yüzde 7 ile Almanya, yüzde 8’le Polonya, yüzde 9’la Estonya izledi.
HANGİ ÜLKELER PED VERGİSİNİ KALDIRDI?
En az 15 ülke ise kadınlar için özel üretilen hijyen ürünleri üzerindeki vergiyi kaldı. İskoçya Kasım 2020’de bu vergi sistemine son vererek, kadınlara yönelik tüm hijyen malzemelerini ücretsiz dağıtma kararı alan ve bunu yürürlüğe koyan ilk ülke olarak kayıtlara geçti.
İngiltere de, 1 Ocak 2021 yılında kadın pedlerindeki vergi sistemini sonlandırdı. Amerika Birleşik Devletlerinde ise bu vergi Maine, Pensilvanya ve New Jersey gibi eyaletlerde kaldırıldı.
Kadın pedleri için vergi almayan diğer bazı ülkeler ise şöyle sıralandı: İrlanda, Avustralya, Kanada, Hindistan, Malezya, Kenya, Tanzanya, Lübnan, Nijerya, Uganda
