Irak, İran, Suriye ve Türkiye’de yaşayan milyonlarca Kürt için ayrı bir önemi olan Newroz geldi. Irak Kürdistan Bölgesi her yıl Newroz kutlamalarında renkli görüntülere sahne oluyor. Peki, Newroz Kürtler arasında ne zamandan beri ve nasıl kutlanıyor?
Mart ayının gelmesiyle birlikte Newroz bayramı kutlamaları da başladı. Genellikle 21 Mart-1 Nisan tarihleri arasında devam eden Newroz bayramı kutlamaları Kürtler için büyük önem arz ediyor. Kürt halkı geleneksel yemekler, danslar ve şarkıları Newroz’u kutlamak için hazırlıyor. Irak’ın Kürdistan Bölgesi’nde de şu anda Newroz kutlamaları tüm hızıyla devam ediyor.
NEWROZ BAYRAMI TARİHİ
Newroz bayramının bazı kaynaklarda İran’ın İslamiyet öncesindeki Zerdüşt inancına dayandığı söyleniyor. Sasani döneminde de Newroz bayramının yıl boyunca en önemli ritüel olarak kutlandığı kayıtlarda yer alıyor. İslamiyet’in gelmesinin ardından Newroz geleneklerine İslami uyarlamaların da yapıldığı belirtiliyor. Ancak Newroz bir dini bayram olarak kutlanmıyor. Geleneksel ve baharın astronomik başlangıcının zamanlamasını kutlayan bir bayram olarak tanımlanıyor. İran’ın Fars eyaletindeki dünya mirası Persepolis’in Newroz’u kutlamak için özel olarak inşa edildiği sık sık öne sürülen iddialardan biri.
KÜRT KÜLTÜRÜNÜN EN ÖNEMLİ FESTİVALİ
Newroz’la ilgili verilen bilgilere göre bayram yeni başlangıçları temsil ediyor. Kürt kültüründe ayrı bir öneme sahip olan Newroz’da yakılan büyük ateş ise kışın, karanlık mevsimin geçişini ve baharın gelişini, ışık mevsimini sembolize ediyor.
IRAK KÜRDİSTAN’INDA NEWROZ KUTLAMALARI
Irak’ın Kürdistan Bölgesi’nde insanlar rengarenk diktirdikleri “jili Kûrdi” adındaki geleneksel kıyafetlerini giyiyorlar. Newroz kutlamalarında halaylar çekiliyor ve Kürt dolması, biryani, kofta adındaki geleneksel yemekler yapılıyor. Aileler birbirini ve ölen akrabalarının mezarlarını ziyaret ediyor. Arkadaşlar ve akrabalar topluca pikniklere gidiyor, birbirlerinin Newroz’unu kutlarken aynı zamanda helallik de alıyorlar. Herkes bir önceki yıla ait olabilecek herhangi bir çatışma veya yanlış anlamayı çözmeye çalışıyor. Bazı yerlerde ise şans getirmesi için çömlek kırmak da eğlencelerin bir parçası.
AKRE’DE GÖZ KAMAŞTIRAN GÖRÜNTÜLER
‘Newroz’un başkenti’ olarak anılan Akre’de kutlanan Newroz’un ünü sadece Irak’la sınırlı kalmıyor, dünyanın dört bir yanından her yıl yüzlerce kişi muhteşem görüntü ve kutlamalara şahitlik etmek için buraya akın ediyor. Dağların tepelerinden sarkıtılan dev Kürdistan bayraklarının yanı sıra, yakılan yüzlerce meşale de geceleri farklı bir görsellik oluşturuyor. Akre’de Newroz’a hazırlık için her yıl en az 20 günlük hazırlıklar yapılıyor. Halaylar, şarkılar, dağdan meşaleyle iniş gibi birçok etkinliğin yapıldığı Newroz’un Akreli halleri dünya medyasının da ilgisini çekiyor.
