ANKARA – İnsan hakları örgütleri ile hukuk kuruluşları, pandemi döneminde hapishanelerin durumunu anlatan rapor açıkladı. Raporda, Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), İnsan Hakları Derneği (İHD), Med Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Hukuki ve Dayanışma Dernekleri Federasyonu ve Özgürlük İçin Hukukçular Derneği’nin (ÖHD) imzası bulunuyor. Önerilerin de yer aldığı raporda, hapishanelere ilişkin Adalet Bakanlığı tarafından art arda açıklanan önlemler pandemi karşısında yetersiz kaldığı ifade edildi. Raporda Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün 28 Nisan 2020’deki açıklamasında, “Dört ayrı cezaevinden 120 tutuklu ve hükümlüye Covid-19 tanısı konuldu, tamamı hastanelerde tedavi altında, sağlık durumları iyi” dediği aktarılarak, “Ancak kaç infaz memurunun Covid-19 testinin pozitif çıktığı konusunda herhangi bir bilgi vermedi” denildi.
BU HAPİSHANELERDE TEMİZLİK ÜRÜNLERİNE HİÇ ERİŞİM YOK!
Raporda Alanya L Tipi, Ermenek M Tipi Kapalı, Giresun E Tipi Kapalı, Tarsus T Tipi Kapalı, Tekirdağ 1 Nolu F Tipi, Erzurum E Tipi Kapalı, Düzce T Tipi Kapalı, Siirt E Tipi Kapalı, Menemen T Tipi Kapalı, Van T Tipi Kapalı ve Tekirdağ 2 Nolu T Tipi Hapishanelerinde sabun, çamaşır suyu gibi temizlik mahpusların hiçbir şekilde erişemediği kaydedildi.
TEMİZLİK ÜRÜNLERİNE ÜCRETLİ ULAŞILAN HAPİSHANELER
Raporda temizlik ürünlerine kantin üzerinden (ücretli) ulaşılan hapishanelerle ilgili de şu bilgiler verildi: “Korona virüs önlemleri sonrası kantinlerde satılan temizlik ürünleri hem daha pahalıya satılmakta hem de sıklıkla stokta bulunmadığı gerekçesiyle satılmamaktadır. Bu kısıtlılıklar altında temizlik ürünlerine erişebilen hapishaneler şunlardır: Aliağa (Şakran) 1 Nolu T Tipi Kapalı, Aliağa (Şakran) 2 Nolu T Tipi Kapalı, Aliağa (Şakran) 3 Nolu T Tipi Kapalı, Antalya L Tipi Kapalı, Bakırköy Kadın Kapalı, Bandırma 2 Nolu T Tipi Kapalı, Bayburt M Tipi Kapalı, Bolu F Tipi Kapalı, Diyarbakır Kadın Kapalı, Gebze Kadın, Kandıra 1 ve 2 Nolu F Tipi, Karaman M Tipi Kapalı, Kırıklar 1 Nolu F Tipi Kapalı, Maltepe 1 ve 2 Nolu L Tipi Kapalı, Menemen T Tipi Kapalı, Silivri Kapalı, Silivri 5 Nolu L Tipi, Tekirdağ 1 Nolu F Tipi, Denizli T Tipi Kapalı, Urfa 2 Nolu T Tipi, Ümraniye, Van Yüksek Güvenlikli, Van F Tipi, Van M Tipi Kapalı, Gaziantep İslahiye T Tipi Kapalı ve Patnos L Tipi Hapishaneleri. Tarsus T Tipi Kapalı Hapishanesi’nde sabun ya da temizlik ürünleri para verilmesine rağmen sınırlı satılmaktadır.
Raporda, hapishanelere dair alınması gereken önlemlerden bazıları şöyle:
“RİSK GRUBUNDAKİLER SERBEST BIRAKILMALI”
* Ağır hasta mahpusların salgın hastalık durumunda ciddi risk grubunda bulunması nedeniyle serbest bırakılarak infazları ertelenmeli, tutuklu olanlar serbest bırakılmalı.
* Virüsün özellikle 60 yaş üstü kişilerde ölümcül etkisi göz önünde bulundurularak 60 yaş üstü mahpuslar ile hamile ve çocuklu kadınlar tedbiren serbest bırakılarak infazları ertelenmeli.
* Çocuk tutuklular bir an önce serbest bırakılmalı.
* Adil yargılanma talebiyle ölüm orucunda olan avukatlar Ebru Timtik ve Aytaç Ünsal’ın salgın hastalık durumunda ciddi risk grubunda bulunması nedeniyle serbest bırakılmalı.
* Tutuklamanın istisna olduğu gerçeğinden hareketle tüm tutukluların durumlarının dosya üzerinde incelenerek suç tipine göre değerlendirme yapılıp tahliye veya ev hapsi benzeri adli kontrol tedbirlerine başvurulmalı.
* Mahpusların hak mahrumiyetine sebep olacak (şartla infaz süresinin uygulanması, görüş hakkı, sevk hakkı gibi) disiplin cezalarının uygulanmasından vazgeçilmeli.”
“ORTAK ALANLAR HER GÜN DEZENFEKTE EDİLMELİ”
* Hapishanelerde mahpusların sağlıklarının korunabilmesi, bulundukları alan ve kendi kişisel temizliklerini sağlayabilmeleri için, acilen temizlik malzemelerinin kendilerine ücretsiz verilmeli ve parası olmayan mahpusların da temizlik ürünlerine erişimi sağlanmalı.
* Mahpuslar hapishanelerden tahliye edilinceye kadar; hapishanelerdeki banyo, tuvalet gibi ortak alanlar her gün dezenfekte edilmeli.
* Mahpusların yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmesi sağlanmalı, vitamin takviyesi yapılmalı.
* Risk grubunda ve kişisel hijyenlerini sağlamakta yetersiz olan kronik hasta, engelli, yaşlı, çocuklu, hamile mahpusların adli kontrol yoluyla cezalarının ertelenmesi sağlanana kadar, kalabalık koğuşlar yerine kapasitesi ve hijyen koşulları uygun ortamlarda tutulmalı.
“MAHPUSLAR RİNG ARAÇLARIYLA TAŞINMAMALI”
* Kurumda düzenli ve yeterli sayıda sağlık personeli bulundurulmalı. Hapishanelere yakın yerlerde bulunan hastanelerde ve mahpuslara sağlık hizmeti verilen sağlık kurumlarında uygun yeterli sağlık hizmeti verilebilmesi için gerekli önlemler alınmalı.
* Mahpuslar sağlık kurumlarına ve hastanelere ring araçlarıyla değil daha hijyenik ve sağlığa uygun araçlarla taşınmalı.
