FOTOĞRAF: SOLMAZ DARYANİ
World Press Photo (Dünya Basın Fotoğrafı) vakfının amiral gemisi olan fotoğraf yarışmasının kısa süre önce duyurulan adayları arasında beklenmedik bir çalışma ortaya çıktı. Yarışmanın 2020 yılı ‘Çevre’ kategorisinde aday gösterilen Alman fotoğrafçı Maximilian Mann’ın ‘Fading Flamingos – Solan Flamingolar’ serisi parlak bir estetik kalitesine ve Urmiye Gölü’nün sorunlarına değinen görüntüleri yarışmaya damga vurdu. Fakat, yarışmanın ardından İranlı fotoğrafçı Solmaz Daryani, Alman fotoğrafçının çektiği görüntülerin kopya ve çalıntı olduğunu dile getirdi. Kronos‘a konuşan Daryani, “Daha çok şey söylemek istiyorum ama önce Mann’ın ne söyleyeceğini merak ediyorum. Onun konu ile ilgili açıklamalarını bekliyorum” dedi.
İranlı fotoğrafçı Daryani, 2014 yılından beri Urmiye Gölü çalışıyordu. Maximilian Mann’ın bazı görüntüleri ise neredeyse Daryani’nin çalışmalarını birebir kopya etmişti.
DARYANİ’NİN EN TANINAN ÇALIŞMASI TAKLİT EDİLDİ
İran’ın Doğu ve Batı Azerbaycan eyaletleri arasında yer alan Urmiye Gölü bir zamanlar dünyanın en büyük tuzlu su gölüydü. Fakat çevresel yanlış yönetimler ve altyapı planlama hataları nedeniyle sürekli kuruyarak küçülmeye başlamıştı. Ortaya çıkan ekolojik felaketi ve gölün kendi ekosistemini bazı İranlı fotoğrafçılar belgesel haline getirdi. Aralarında Abbas Kowsari, Azin Haghighi, Ebrahim Noroozi, Lajaj Shams Azaran’ın da bulunduğu fotoğrafçılar arasında Solmaz Daryani de yer alıyordu.
NEREDEYSE AYNISI
Daryani’nin 2014 yılında World Press Photo yarışmasına gönderdiği fotoğrafların konusunun, açılarının ve yaklaşımının benzeri fotoğraflarla Alman fotoğrafçı Maximilian Mann aynı yarışmaya katılınca tartışma da başladı. Mann’ın çalışmalarında yer alan Urmiye Gölü, bu kez tartışma konusu oldu.
‘DÜNYANIN GÖZÜ’ ORTADAYKEN…
Tarzını ‘şiirsel ve sakin’ olarak tanımlayan Mann, 2018-2019 yılları arasında üç kez İran’a gitti ve önemli bir çevresel konuyu ele alan iyi bir belgesel fotoğrafçılıkla projesi gerçekleştirdi. Tebriz doğumlu fotoğrafçı Solmaz Daryani’nin ‘Dünyanın Gözü’ olarak adlandırdığı ve 2014’ten beri sürekli olarak çalıştığı Urmiye Gölü projesi ise 2016 yılından beri web sitesinde yayımlanıyor. Bu iki proje arasındaki tartışma ise; Alman fotoğrafçı Maximilian Mann’ın karelerinin, çerçeve açıları, aydınlatmaları ve hatta bu fotoğrafların tonlarının Daryani’nin projesi ile şaşırtıcı derecede olan benzerliği.
“ÇALIŞMALARDAN ETKİLENMEDİM”
Maximilian Mann ise bu konu hakkında, “Urmia Gölü hakkında yazılan şeyleri okuduğumda çok şaşırmıştım. Daha önce bu konu hakkında hiçbir şey duymamıştım. Birkaç hafta sonra İran’a gittim be felaketin boyutları karşısında şok oldum. Hiçbir şekilde Daryani’nin çalışmalarından etkilenmedim ve o çalışmaları kullanmadım.’’ dedi.
RAHATSIZ EDİCİ BENZERLİKLER
Bir diğer İranlı fotoğrafçı Kaveh Rostamkhani ise vatandaşı Daryani’nin arkasında duruyor ve konu hakkında yaptığı açıklamada şunları söylüyor: “Aynı konuda çalışmakta yanlış bir durum söz konusu değil ve birçok fotoğrafçı bunu yapıyor, ancak her biri farklı açılarla, perspektiflerle, farklı kişisel yaklaşımlarla bunu yapıyor. Fakat bu durumda rahatsız edici birçok detay var. Mann’ın ödül kazanan görüntüleri Daryani’nin çalışmalarına dayanan kopyalar. World Press Photo Vakfı bu tür davranışlara son verilmesi için harekete geçmelidir.” dedi.
Solmaz Daryani’nin Urmiye Gölü çalışması ‘Dünyanın Gözü’ ile ilgili ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
