Danıştay’ın daha önce belediye başkanlarının yetkisinde olan belediye şirket ve iştiraklerine yönetim kurulu ve müdür atama yetkisinin Belediye Meclisi’ne devreden genelgenin yürütmesinin durdurulması talebini reddetmesi büyük tepki çekti. Belediye şirketleri ile iştiraklerini ‘dolaylı’ yoldan belediye başkanının yetkisinden çıkaran uygulama ‘dolaylı kayyum ataması’ olarak nitelendi. Siyaset Bilimci Aysuda Kölemen kararı, “Seçimde kazandığını kararnameyle kaybediyor muhalefet” şeklinde yorumladı.
HDP’nin kazandığı il ve ilçelerde belediyeler arasında kayyım atanmayan 1 ilçe ve 2 belde belediyesi kaldı.
Danıştay’ın yıllardır belediye başkanları tarafından kullanılan belediye iştirakleri ile şirketlerine yönetim atama yetkisini başkanlardan alarak Belediye Meclisi’ne devreden Ticaret Bakanlığı genelgesinin yürütmesinin durdurulması talebini reddetmesi siyaset gündemini hareketlendirdi.
Yerel seçimlerde başta İstanbul ve Ankara olmak üzere birçok büyükşehir belediyesini kaybeden AKP bu yolla, çoğunluğu elinde bulundurduğu Belediye Meclislerinde, belediye şirketlerini istediği gibi yönetmeyi amaçlıyor. Son kararı ise Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu söyleyecek.
SEÇİMDE ALAMADIĞINI MASADA ALMAK…
Konuya muhalefet cephesinden tepkiler gelmeye devam ediyor. Siyaset bilimciler ve yorumcular, iktidarın seçimde elde edemediğini belediye şirketleri ile iştiraklerinin yönetimlerini elinde bulundurarak elde etmeye çalıştığını savunuyor.
Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Emin Ekmen, iktidarın sandıkta alamadığını masada almakla eşdeğer olduğunu savundu. Ekmen, “Belediye şirketlerinin yönetiminde belediye başkanı yerine belediye meclisinin yetkilendirilmesine dair genelgenin yürütmesinin durdurulması talebinin Danıştay’da 4-5 ret edilmiş olması, sandıkta alamadığını masada almaktır. O çok sevilen ifade ile ‘Eski Türkiye’nin canlanmasıdır” ifadesini kullandı.
Siyaset Bilimci Nezih Onur Kuru ise kararı ‘hizmet düşmanlığı’ olarak yorumlayarak, “İdareyi yargılamaktan sorumlu Danıştay, artık ‘idare’nin aparatı. 83,1 milyon Türkiye‘nin %50’si CHP belediyelerinde. Belediye meclisinin Cumhur’da, belediyenin CHP’de olduğu İstanbul (15,6 m) ve Ankara (5,6 m) nüfusun %25’i. Halk bu hizmet düşmanlığını sandıkta cezasız bırakmaz” değerlendirmesinde bulundu.
“HALK İRADESİNİ HİÇE SAYMAKTIR”
Kararla ‘halk iradesinin hiç sayıldığını savunan’ Siyaset Bilimci Doç. Dr. Burak Bilgehan Özpek, “Karar nasıl verilmiş olabilir aklım almıyor. Belediye şirketlerini, Yürütme erki olarak seçtiğimiz Belediye Başkanı yerine denetleme erki olarak seçtiğimiz belediye meclisleri yönetecek. Seçimin olduğu tarihteki yetkileri tırpanlamak halk iradesini hiçe saymaktır” yorumunda bulundu.
CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre Danıştay’ı ‘Saray aparatı’ olarak niteleyerek, kararı, “Danıştay yeni atamalarla beraber bağımsız bir üst mahkeme değil, tümüyle Saray’ın aparatı olmuştur. Seçim yenilgisi hazmedilememiş, on yıllardır yandaşlara peşkeş çekilen Belediye şirketlerinin imkanları unutulamamıştır” şeklinde yorumladı.
“SEÇİMDE KAZANDIĞINI KARARNAMEYLE KAYBEDİYOR MUHALEFET”
Karşılaştırmalı Siyaset Bilimci Aysuda Kölemen kararı şu sözlerle yorumladı: “Bu kararla İstanbul belediyesi şirketlerinin yönetimi CHP’den alınıp AKP’ye verilmiş oldu. Yahu Metro’yu, vapuru, doğal gazı, tesisleri, otoparkları yönetme yetkisi olmayan belediye başkanı ne yapacak? Armut mu toplayacak? Sömürge prensi gibi. Üstelik halk da anlamaz ki, yine onu sorumlu tutar. İgdaş, şehir hatları, metro, İSPARK, Hamidiye, Halk Ekmek ve pek çok diğer şirket AKP yönetimine geçti. CHP yeri göğü inletir herhalde? AYM’ye gider. Ama o arada şu durumun korkunçluğunu gündemde tutmak gerekiyor. Seçimde kazandığını yasayla, kararnameyle kaybediyor muhalefet.”
Evrensel Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat kararı, “’Tek parti, tek adam’ düsturuna dayalı yeni rejimin ne anlama geldiğini uygulamalı gösteren bir karar” olarak yorumlayarak, “Türkiye, bu rejimi aştıktan sonra dahi, yargı başta olmak üzere tüm bürokrasideki etkilerinden kurtulmak için epey mesai harcamak zorunda” dedi.
“AKP’NİN BELEDİYE KUYRUK ACISI DİNMEDİ”
İktisatçı-yazar Mustafa Sönmez ise Danıştay kararına “AKP’nin belediye kuyruk acısı dinmedi. İstanbul ve Ankara’da Başkanın yönetimine çomak sokma derdindeler. Denetleme yetkisi olan meclise, yönetme yetkisi uydurmaya kalkıyorlar. Hukuk gafı Danıştay dairesinin. Danıştay Daireler Kurulu’ndan döner bu saçmalık. Kimse heveslenmesin” sözleriyle tepki gösterdi.
