2008’de Sırbistan’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Kosova’nın ilk cumhurbaşkanı olan Haşim Taçi, savaş suçları ve uluslararası bir organ mafyasının lideri olma suçlamasıyla Lahey’de cezaevine konuldu. Peki Haşim Taçi kimdir, neyle suçlanıyor?
Haşim Taci Lahey'de yargılanıyor
Haşim Taçi’yi Kasım ayı başlarında başta Avrupa olmak üzere dünyanın gündemine sokan gelişme, Kosova Savaş Suçları Özel Mahkemesi’nin hakkındaki iddianameyi kabul etmesiyle başladı. İddianamenin kabulünün ardından görevinden istifa eden Kosova Cumhurbaşkanı Haşim Taçi, Hollanda’nın Lahey kentine getirilerek gözaltına alındı, burada cezaevine konuldu. Taçi ile birlikte eski Kosova Meclis Başkanı Kadri Veseli, eski Kosova Kurtuluş Ordusu (UÇK) Sözcüsü Yakup Krasniki ve örgütün yöneticilerinden Recep Selimi de benzer suçlamalarla adalet önüne çıkacakları günü bekliyor.
Haşim Taçi ve Recep Tayyip Erdoğan
HAŞİM TAÇİ KİMDİR?
1968 yılında Broçna’da doğan Haşim Taçi, Priştine Üniversitesi’nde felsefe ve tarih okudu. Üniversite yıllarında bir Arnavut öğrenci lideri olan Taçi, 1993 yılında İsviçre’nin Zürih Üniversitesi’nde lisansüstü eğitim görerek Arnavut siyasi göçmen grubuna katıldı. Kosova Halk Hareketi (LPK) kurucularından biri oldu. 1993 yılında, Taçi Kosova Kurtuluş Ordusu’nun bir üyesi oldu. Taçi, burada Kosova’ya sevk edilecek olan Arnavutluk’ta eğitim gören acemi birliklerin güvenliğini sağlamaktan sorumluydu. 1997 yılında Priştine’de Sırp yetkililer tarafından gıyaben yargılandı ve Kosova Kurtuluş Ordusu adına yaptığı faaliyetleri nedeniyle terör eylemlerinde bulunduğu gerekçesiyle suçlu bulundu. Mart 1999’da, Taçi, Kosovalı Arnavut tarafının lideri olarak Rambouillet’de görüşmelere katıldı.
Haşim Taçi, 17 Şubat 2008’de bağımsızlığını ilan eden Kosova’nın ilk cumhurbaşkanı oldu. Avrupa Konseyi tarafından başlatılan soruşturma sonucu Taçi ve UÇK yönetimindeki 9 kişinin, Kosova’daki bağımsızlık mücadelesi sırasında savaş ve insanlığa karşı suç işledikleri belirtildi.
HAŞİM TAÇİ NEYLE SUÇLANIYOR?
Haşiç Taçi ve beraberindekiler, Kosova’da 1998 – 2000 yılları arasında işlendiği belirtilen savaş suçlarını araştırmak amacıyla kurulan özel mahkeme tarafından suçlanıyor. İddianamede Haşim Taçi ve diğer Kosovalı yöneticiler, ‘Yasadışı veya keyfi tutuklama’, ‘zalimane muamele’, ‘işkence ve cinayet gibi savaş suçları’ ve ‘insanlığa karşı suç işlemekle’ itham ediliyor. İddianamede ayrıca Taçi’nin uluslararası bir organ mafyasının ‘lideri’ konumunda olduğu belirtiliyor.
Haşim Taçi’nin lideri olduğu Kosovalı Arnavutlar’ın örgütü Kosova Kurtuluş Ordusu’nun (UÇK) 1998 – 1999 yılları arasında Sırplar’a karşı başlattığı bağımsızlık savaşında, 10 binden fazla kişi yaşamını yitirmişti. Savaş, NATO’nun hava saldırılarının ardından sona ermişti.
“MAĞDURLAR” DA YARGILAMAYA KATILABİLECEK
Kosova Özel Mahkemesi’nden yapılan açıklamaya göre; iddianamede yer alan suçlamalara bağlı olarak fiziksel, zihinsel veya maddi zarara uğramış mağdurların, yargılamaya katılmak için başvuru yapabilecekleri kaydedildi. İşlenen suçların hedefi olan kişiler ya da yakınları, ‘mağdur katılım bürosu’ ve mağdur avukatı aracılığıyla mahkemeye başvurabilecek.
YARGILAMA HALKA AÇIK YAPILDI
Haşim Taçi ve diğer Kosovalı yöneticilerin Lahey’deki yargılanması halka açık şekilde gerçekleştirildi. 9 ve 18 Kasım’da hakim karşısına çıkan sanıklar, Haşim Taçi ve diğer sanıklar, Kosova Özel Mahkemesi’ne ait Lahey’deki cezaevinde kalıyor. Daha önce de Sırp yetkililer, Lahey’deki Eski Yugoslavya Savaş Suçları Mahkemesi tarafından yargılanarak cezalandırılmıştı. Savaş suçu işleyen Kosovalı Arnavutlar’ın da yargı önüne çıkarılması için AB’nin girişimiyle Lahey’deki özel mahkemenin kurulması kararlaştırılmıştı. AB ile varılan anlaşma sonucu Ağustos 2015’de Kosova Parlamentosu’nun da onaylamasının ardından Kosova Özel Mahkemesi resmen kurulmuştu. Mahkeme AB’nin yanı sıra Türkiye, ABD, Kanada Norveç ve İsviçre tarafından maddi olarak destekleniyor.
