Lütfi Elvan gibi DPT’de pişmiş bir bürokrata bile devlet teamüllerine münasip bir devir-teslimi çok gören bir sistemde bakanlık koltuğuna kimin geldiğinin kıymeti harbisi olabilir mi? Hepsinden öte Berat Albayrak bir yıl sonra Hazine ve Maliye Bakanlığı'na dönmüş oldu. Ne demek istediğimin anlaşılması öyle çok uzun sürmez.
Lütfi Elvan’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan azledilme talebi Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından bir ay tehirli de olsa kabul edildi. 2 Aralık 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararına göre, Elvan’ın bıraktığı koltuğa Nureddin Nebati oturacak.
Elvan esasında 5 Kasım’da istifa kararı almıştı. Ancak Erdoğan, “Şimdilik kal, sonra bakalım.” diyerek Elvan’ı geri çevirmişti. İstifanın perde arkasına dair iddialara Kronos’ta yer vermiştik. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı haberi jet hızıyla tekzip etmişti. Dolayısıyla dosya geçici olarak rafa kalkmıştı. Bir ay sonra istifa müessesesi işletildi.
DPT’DE YETİŞMİŞ BÜROKRATLARDAN BİRİYDİ
Merkez Bankası’nın politika faizini indirmeye başlaması, Para Politikası Kurulu üyesi üç ismin (Prof. Dr. Semih Tümen, Prof. Dr. Abdullah Yavaş ve Dr. Uğur Namık Küçük) Erdoğan tarafından azledilmesi ve Türkiye’nin kara para riski açısından beyaz listeden gri listeye alınması gibi peş peşe gelen krizler sebebiyle Elvan aslında miadının dolduğunun farkındaydı.
AKP’nin tasfiye ettiği kurumlardan biri olan Devlet Planlama Teşkilatı’nda (DPT) yetişmiş nitelikli bürokratlardan biriydi. AKP’den istifa edip 9 Mart 2020’de Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi’ni kuran Ali Babacan’ın başbakan yardımcısı olduğu dönemde Elvan, Ekonomi Bakanlığı görevini de üstlenmişti.
Esasında Türkiye’nin marka değerinin güçlü olduğu o eski günlerde aynı koltuğa geçse döviz krizinden çıkış için etkili hamlelere imza atabilirdi.
Amma velâkin “partili Cumhurbaşkanlığı” denilen ucube başkanlık sisteminde kabinde Erdoğan’dan gayrı her isim teferruattan ibarettir. Bakanların öncelikli vazifesi Erdoğan’ın tevdi ettiği işlerin takip etmek ve sonuçlarını rapor olarak sunmaktır.
8 AĞUSTOS 2021: Eski Hazine Bakanı Berat Albayrak, Hazine Bakan Yardımcısı Nureddin Nebati ile İstanbul Süleymaniye’de bir kuru fasulyecide bir araya gelmişti.
BERAT ALBAYRAK FİİLEN BAKANLIĞA GERİ DÖNDÜ
Elvan’ın ilk günden beri çalışmak istemediği Nureddin Nebati ise artık Hazine Bakanı oldu. Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA) üyesi ve “Erdoğan’ın iş âlemindeki arka bahçesi” diye nitelendirilen Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) koridorlarından geliyor.
İlaveten Erdoğan’ın damadı “Berat Albayrak’ın sağ kolu” olarak bilinir. Zaten bakan yardımcısı iken her fırsatta İstanbul’da Albayrak ile istişare ediyordu.
Albayrak geçen yıl Instagram’da yayımladığı “Allah sonumuzu hayreylesin.” istifası ile resmiyette bakanlığa veda etse de şu vakte kadar Nebati üzerinden kararlara müdahil oluyordu. Hayaleti bakanlık koridorlarında dolaşıyordu.
Elvan çift başlılıktan ziyadesiyle rahatsızlık duyduğunu yakın çevresi ile paylaşmaktan öte geçemedi. Erdoğan’a rağmen koltuğu bırakıp gitmek her babayiğidin harcı değil.
Bu yüzden Nebati’nin yetkisini aşan kararlarını sineye çekti, her geçen gün kendi ağırlığının eriyip gitmesine adeta seyretti. Yakın dostlarına, “Bakanlığı kabul etmekle hayatımın hatasını yaptım.” diye dert yansa da Erdoğan ne vakit “Tamam.” derse görev mahallini ancak o vakit terk edebilirdi.
MERKEZ BANKASI BAŞKANI KAVCIOĞLU DA AYNI EKOLDEN
Nebati, Elvan’ın yardımcısı olduğu hâlde bakanlık ve bağlı teşkilatlarda tayin ve terfilerde yegane söz sahibiydi.
Merkez Bankası’nın (TCMB) yanı sıra Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Türkiye Varlık Fonu (TVF), Borsa İstanbul AŞ (BİST) ve Rekabet Kurumu gibi üst kurullar Elvan’a değil, Nebati’ye danışıyordu.
Nebati de her kararı gayri resmi Hazine Bakanı Albayrak ile müzakere ediyordu. “Gölge Hazine Bakanlığı” devri bitti, artık bilfiil bakan olarak Albayrak ile görüşecek.
Elvan, Albayrak döneminde atanan Nebati ile hemen hemen hiçbir konuda mutabakata varamamıştı. Sahada Nebati’nin tezleri karşılık buldu. Nebati’nin gelişi sürpriz değil. Bir anlamda Elvan da siyasî işkenceden kurtarılmış oldu. Hem bakansın hem değilsin. Sorumluluk sende, yetki başkasında.
Nebati’nin gelişi para politikasını “düşük faiz-yüksek kur” şeklinde değiştiren TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nu da rahatlatacaktır. Elvan politika faizinin yüzde 19’dan yüzde 22’ye çıkarılmasını müdafaa ederken, Albayrak ekolünden gelen Kavcıoğlu ve Nebati indirim için bastırıyordu.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
20 Mart’ta Naci Ağbal’ın yerine TCMB Başkanlığı’na getirilen Kavcıoğlu’nun yıldızı Elvan ile hiç barışmamıştı. Nitekim Elvan da Kavcıoğlu’nun bürokrat oldukları günlerden beri tanıştığı Ağbal’ın 5 ay dolmadan azledilişi Elvan’a da bir mesajdı.
Elvan da Kavcıoğlu’nun TCMB Başkanı olduğunu karar Resmî Gazete’de yayımlandığında öğrenmişti. O gün bugündür kulislerde “topal ördek” diye nitelendiriliyordu.
Nebati daha geçen hafta Erdoğan’ın ortaya attığı faiz sebep-enflasyon netice tezine can u gönülden destek veren seri tweetler paylaşmıştı.
“BU SEFER FAİZ İNDİRİMİNDE KARARLIYIZ”
Kısaca hatırlatayım o mesajları: “Mevcut piyasa koşullarında politika faizinin enflasyonun altında tutulmasında herhangi bir sorun yoktur. Talep enflasyonunu azaltmak için faizlerin arttırılması gerekirken, küresel salgının neden olduğu arz enflasyonunu azaltmak için faizlerin düşürülmesi gerekmektedir.
Düşük faiz politikamız sonucu TL’ye yapılan manipülatif ataklar ekonomimize ciddi zararlar veremez. Örneğin; bankacılık sektörünün sermaye yeterlilik oranı yasal ve hedef oranın oldukça üzerindedir. Bunun yanında bankacılık kredilerinin geri dönüşlerinde hiçbir sıkıntı yoktur.
Son kur atağında reel sektörde türbülanslar yaşansa da ekonomimiz tüm gücünü korumaktadır. Nitekim yeni kurulan şirket sayısı geçen yıla göre artarken, kapanan ya da konkordato ilan eden şirket sayısı azalmaktadır.
Karşılıksız çıkan çek oranları da tarihi dip seviyesindedir. 2013’ten beri düşük faiz politikamızı her uygulamaya yeltendiğimizde güçlü bir itirazla karşılaştık.
Bu sefer bunu uygulamada kararlıyız. Milletimizin bağımsızlığı için verdiğimiz mücadelede olduğu gibi, bugün de Milletimiz ile elbirliği içinde ekonomimizin bu bağımsızlık mücadelesinden de Allah’ın izni ile zaferle ayrılacağız.”
TÜRKİYE’NİN RİSKİ NE AZALDI NE DE ARTTI
Lütfi Elvan gibi DPT’de pişmiş bir bürokrata bile devlet teamüllerine uygun, güle oynaya bir devir-teslimi çok gören bir sistemde bakanlık koltuğuna kimin geldiğinin kıymeti harbisi olabilir mi?
Bakanlık koltuğundaki ismin değişmesi sebebiyle Türkiye’nin risk parametreleri ne azalır ne de artar. Bütün kararları veren kişi böyle münasip gördü, o kadar.
Merkez Bankası’nın döviz satarak kurlara müdahale ettiği günün akabinde Elvan gönderildi, Nebati geldi. İlginç, bir o kadarda tehlikeyi deneyde laboratuvarda tüplerin başına Nebati geçecek. Talimatname Erdoğan’dan…
Erdoğan’ın “Kur bu; bugün yükselir, yarın düşer.” sözünün çağrıştırdığı cümle ile nokta koyayım: Bakan bu, Lütfi Elvan gider, Nureddin Nebati gelir ve Erdoğan, Türkiye’yi aile şirketini yönetir gibi yönetmeye devam eder…
Hepsinden öte istifasından bir yıl sonra Berat Albayrak; BİST’ten TCMB’ye, BDDK’dan Hazine ve Maliye Bakanlığı’na kadar ekonomi yönetiminin tamamına kendi kadroları ile dönmüş oldu. Vekâlet Nebati’de.
Ne demek istediğimin anlaşılması öyle çok uzun sürmez.
————————
İletişim için:
[email protected]
Twitter: @turhanbozkurTV
YouTube: https://www.youtube.com/turhanbozkurt
Facebook: https://www.facebook.com/TurhanBozkurt/
