Bebekler ve çocuklar için yeni beslenme kuralları

SÜHEYLA ASLAN |

Sağlıklı bir hayat için atılacak ilk ve en temel adımın sağlıklı beslenmek olduğu bir gerçek. Fakat doğru ve sağlıklı beslenme herkes için önemli olsa da her yiyeceğin kişiler üstündeki etkisi aynı olmayabilir. Bu sebeple sağlıklı bir diyet kişiye özeldir ve herkes vücudunu iyi gözlemlemelidir. Çünkü sağlıksız bir beslenme düzeni; kalp damar hastalığı, diyabet, yüksek tansiyon, kanser, kansızlık ve obezite gibi kronik ve ciddi hastalıklara sebep olabilir.

Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı (USDA), Amerikalıların hayatın tüm bölümlerinde daha sağlıklı olmasına ve bunu kalıcı hale getirmeye yardımcı olmak için yeni beslenme tavsiyeleri yayınladı. Raporu önemli kılan ise bu tarz bir rapora ilk kez bebekler ve çocukların ilk kez dahil edilmesi. Bakanlık ‘Her Lokmayı Önemli Kılın’ adını verdiği bu raporla yayınladığı tavsiyelerle her yaş grubuna ulaşmayı hedefliyor. Peki, sağlıklı beslenme nedir? Çocuklar için sağlıklı beslenme nasıl olmalı? Sağlıklı beslenme alışkanlığı çocuklara nasıl kazandırılır? Bebeklerde ek gıda ne zaman başlamalı?

SAĞLIKLI BESLENMENİN TEMELİ ÇOCUKKEN ATILMALI

Bilindiği gibi pek çok alışkanlık çocukluk çağında edinilir. Sağlıklı bir vücudun temelleri de bu çağda atılır. Gençlik yıllarında da pekiştirilen bu alışkanlıklar çoğunlukla hayat boyu devam eder. Bu sebeple beslenme konusunda ne kadar sağlam bir temel atılırsa insan o kadar sağlıklı bir vücut sahibi olur.

Günümüzde çocukların yüzde 40’ı fazla kilolu veya obez sınıfında. Üstelik yapılan araştırmalar, bu oranın daha da artabileceğini gösteriyor. Çocuklar nasıl sağlıklı besleneceklerine kendileri karar veremeyeceği için bu konuda ebeveynlere ya da çocukların bakımından sorumlu kişilere büyük görev düşüyor.

İLK 6 AY SADECE ANNE SÜTÜ

Yeni doğan bir bebek için en önemli ve gerekli besin anne sütüdür. Anne sütünün içeriği bebeğin ihtiyacına göredir. Bebekler 6. aya kadar başka hiçbir besine gerek duymazlar. Bu noktada bebeklerin beslenmeleri konusunda birkaç öneride bulunabiliriz:

• Bebekler en az ilk 6 ay mümkünse yalnızca anne sütü ile beslenmeli. Bu mümkün olmadığında ise, bebeklere demir takviyeli bebek maması verilebilir.
• Tamamen veya çoğunlukla anne sütüyle beslenen bebekler için D vitamini oldukça önemlidir. Bu noktada doktorunuza ve diyetisyeninize danışmak faydalı olacaktır.
• Ebeveynler ve bakıcılar, bebeklerin acıktığında ve doyduğunda verdiği işaretlere dikkat etmeli ve takibini iyi yapmalıdır.
• Ek gıdalara ve özellikle de katı yiyeceklere başlamak için bebek en az 6 aylık olana kadar beklemek gerekir.

Ebeveynlerin bebeklerinin zevklerini ve yiyecek seçimlerini etkilemeleri için ilk fırsat, katı yiyeceğe geçiş sürecidir. Bu nedenle meyve, sebze, et, baklagiller ve demir takviyeli tahıllar da dahil olmak üzere her türlü farklı yiyecek sunmaya özen gösterilmelidir.

ÇOCUKLAR HER TÜRLÜ ŞEKERLİ GIDADAN KAÇINMALI

Uzmanlar, çocukların şekerle yapılan veya içine şeker eklenmiş her türlü gıdadan kaçınması gerektiğini söylüyor. 2 yaş öncesi dönemde ise şeker tüketilmemesi tavsiye ediliyor. Çünkü şeker besleyici değil ve besin değeri yok. Bunun yanında şeker tüketme alışkanlığı, kırılması oldukça zor ve sağlıksız alışkanlıklardan biridir.

Çocuklar büyüyor, gelişiyor, değişiyor ancak tavsiyeler sağlıklı alışkanlıklarla ilgili olmaya devam ediyor. Çocukların günlük beslenme düzeninde; sebze, meyve, tam tahıllar, protein (yağsız et, kümes hayvanları, yumurta, deniz ürünleri, süt ürünleri, fasulye, bezelye, fındık, soya) ve sağlıklı yağlar yer almalı. Şeker, doymuş yağ ve sodyum miktarına dikkat edilmeli. Porsiyon boyutları yaşlarına uygun olmalı, yetişkinlerle aynı miktarda servis edilmemeli ve ara öğünleri de sağlıklı olmalıdır.

ALIŞKANLIKLAR AİLECE DEĞİŞMELİ

Gerçek şu ki, çok az çocuk gerçekten sağlıklı besleniyor. Neredeyse hiçbiri yemesi gereken miktarda sebze yemiyor. Ancak bunun sorumluluğunu sadece çocuklara yüklemek doğru olmaz. Bu durumu tersine çevirmek adına evdeki herkes için alışkanlık değişikliği gerekiyor.

İşte bazı öneriler:

• Geleneklerinizi de yansıtan sağlıklı yiyecekler ve sağlıklı tarifler araştırın. İlgi çekecek, sağlıklı beslenmeye yönlendirecek farklı ve sağlıklı öğünler hazırlayın.
• Haftalık yemek ve atıştırmalıklar planlayın. Daha kolay ve ulaşılabilir oldukları için çoğu zaman sağlıksız seçeneklere yöneliriz. Yemek ve atıştırmalıkları önceden hazırlamak bu noktada büyük kolaylık sağlayacaktır.
• Sağlıklı alışveriş yapın! Planlarınızı yaptıktan sonra, malzemeleri ve sağlıklı atıştırmalıkları listeye ekleyin. Asitli içeceklerden, şekerli gıdalardan ve abur cuburlardan uzak durmalısınız. Unutmayın; eğer evde bulundurmazsanız zaten yiyemezsiniz.
• Yemeklerinizi birlikte pişirin ve birlikte yiyin. Ailece yenen yemekler hem çocuklar hem de ebeveynler için daha iyidir ve çocuklarınıza iyi bir örnek oluşturmanın en iyi yoludur.
• Denemeye ve kendinizi geliştirmeye devam edin. Zevklerin ve alışkanlıkların değişmesi biraz zaman alabilir. Çocuklar, hatta yetişkinler bile, tadının gerçekten güzel olduğunu fark etmeden önce bir şeyi tekrar tekrar denemeye ihtiyaç duyabilir.

ÖNEMLİ OLAN BAŞLAMAK VE DEVAM ETMEK İÇİN GAYRET ETMEK

Her hafta alışveriş listesinden sağlıksız bir şeyi kesmek, yemekleri hep beraber yemek veya tadına alışık olmadığınız sebzeden bir ısırık almak gibi adımlar küçük ama oldukça önemli adımlar. Önemli olan başlamak ve devam etmek için gayret etmek. Bütün iyi alışkanlıklar böyle inşa edilir. Her bireyin iyi yeme alışkanlığını geliştirmesi gerekiyor çünkü hem kendi hem de çocukların sağlığı buna bağlı.