Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, pandemi nedeniyle yaklaşık üç ay süren zorunlu bir aradan sonra izleyicilerini yeni bir sergiyle karşılıyor. Küratörlüğünü Artan Shabani’nin üstlendiği “Bir Rüyanın İnşası: Arnavutluk Sanatında Toplumcu Gerçekçilik” adlı sergi, bir zamanlar Arnavutluk'ta hakim olan diktatörlük dönemi görsel sanatlarından bir seçki sunuyor.
Resim, afiş ve çizimler aracılığıyla Arnavut toplumsal gerçekçiliğine odaklanan “Bir Rüyanın İnşası: Arnavutluk Sanatında Toplumcu Gerçekçilik” adlı sergi Pera Müzesi’nde ziyarete açıldı. Sergi, sosyalizmin kuruluş ilkelerini işçi sınıfında yaymayı amaçlayan siyasi tavrın hâkim olduğu diktatörlük dönemi görsel sanatlarından bir seçki sunuyor.
Küratörlüğünü Artan Shabani’nin yaptığı sergi, 20. yüzyılın ikinci yarısında tartışmasız biçimde Arnavutluk görsel sanatlarına egemen olan komünist ideolojinin etkilerini araştırıyor. Eserlerin dogmatik içeriğinde belirleyici olan bu ideolojiyi yansıtan seçki, uzun süre dünyanın geri kalanından yalıtılmış bir hayat süren Arnavutluk halkının kültürünü ve kimliğini daha yakından tanıma fırsatı veriyor, dönemin gündelik hayatı, işçi sınıfı, lider portreleri, rejim temsilleri ve gelecek kuşaklara duyulan umut gibi çeşitli konuları ele alıyor.
Serginin küratörü Shabani, serginin Arnavutluk’un önde gelen sanatçılarının eserlerinden geniş bir seçkiyle hazırlandığını söylüyor. “Arnavutluk sanatının 40 yılına damgasını vuran ‘toplumcu gerçekçilik’ anlayışını, “devletin, sanat ve edebiyat başta olmak üzere, kültürel hayatın hemen her alanına hâkim olduğu, sanatçıları ve yaratıcılığı yönlendirdiği bir dönem” olarak tanımlayan Shabani, “Bir Rüyanın İnşası: Arnavutluk Sanatında Toplumcu Gerçekçilik” adlı serginin, dönemin görsel sanatlarını yansıtmanın ötesinde, partizan savaşı ve işgalcilere karşı direniş̧, anavatan savunması, sosyalizmin inşası, ülkenin sanayileştirilmesi, sosyal yaşam ve spor gibi konular üzerinden o yıllarda Arnavutluk toplumunda yaşanan değişimi izleme fırsatı sunduğunu da vurguluyor.
Sergi kataloğunda ise sanat tarihçi Ermir Hoxha’nın dönemi sanat tarihsel analiz eden Arnavutluk Tarzı Toplumcu Gerçekçilik ve küratör Artan Shabani’nin sergiyi kapsamlı bir şekilde ele aldığı Bir Rüyanın İnşası: Arnavutluk Sanatında Toplumcu Gerçekçilik başlıklı metinleri yer alıyor. Metinlere Arnavutluk Sanat ve Siyasetinde 20. Yüzyıl başlıklı bir de kronoloji eşlik ediyor.
“Bir Rüyanın İnşası: Arnavutluk Sanatında Toplumcu Gerçekçilik” sergisi, 15 Kasım 2020 tarihine kadar Pera Müzesi’nin 3. kat sergi salonunda izlenebilir.
